گونه‌شناسی ارزش‌های فرهنگی مبتنی بر هویت جمعی (مطالعه: شهروندان سنندج)

ارزش‌ها از مهم‌ترین وجوه زندگی روزمره به‌شمار می‌آیند و جنبه‌های اساسی تنوع در رفتارهای انسانی را نمایان می‌کنند. تفاوت در ابعاد و حوزه‌های مختلف زندگی جمعی (سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره) در انتخاب و ترجیح گونه‌ای ارزش بر نوع‌های دیگر ریشه دارد. هویت‌های جمعی نه‌تنها از تنوع انتخابی ارزش‌ها متأثرند، بلکه در دور‌ه‌‌های مختلف آثار متفاوتی بر ترجیح‌های ارزشی افراد برجای گذاشته‌‌اند. ازاین‌منظر و با توجه به چندوجهی‌بودن جامعه ایرانی و نیز جامعه سنندج در ابعاد هویتی، هدف اصلی مقاله حاضر گونه‌شناسی ارزش‌های فرهنگی مبتنی بر تنوع هویت جمعی است. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. ازنظر کنترل وضعیت بررسی پیمایشی، ازنظر وسعت پهنانگر و ازنظر زمانی مقطعی قلمداد می‌شود (نیمه نخست سال 1391). جامعه آماری پژوهش شهروندان بالای پانزده‌سال مناطق چندگانه شهر سنندج بوده است. حجم نمونه مقتضی با توجه به حداکثر پراکندگی و خطای 5 درصد براساس فرمول کوکران 345 نفر تعیین شده‌ است و نمونه‌گیری نیز به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام گرفته ‌است. نتایج توصیفی تحقیق حاکی از آن است که هرسه سطح از هویت شامل قومی، ملی و جهانی میانگین­های بالاتر از مقدار 3 داشته‌اند و همگی دارای تفاوت معنادار با سطح متوسط مقیاس اندازه­گیری هستند. چنین نتیجه­ای به معنای آن است که هیچ‌یک از انواع هویت را نمی­توان برای جامعه آماری تحت مطالعه نادیده گرفت و همگی حائز اهمیت تلقی می­شوند. البته برآورد فواصل اطمینان 95 درصد برای سه متغیر احساس هویت قومی، هویت ملی و هویت جهانی نشان می­دهد که چگونه احساس هویت قومی به‌طور معناداری بیشتر از دو سطح دیگر از هویت است. نتایج حاکی از بالاتر‌بودن احساس هویت جهانی در مقایسه با احساس هویت ملی است. علاوه‌برآن، نتایج تحلیلی تحقیق حاکی از ارتباط معنادار سطح هویت قومی با محافظه‌کاری و هویت ملی با محافظه‌کاری و تاحدودی با شاخص جهان‌شمولی و ارتباط معنادار میان سطح تأکید بر هویت جهانی و سه بعد ارزش‌های فرهنگی یعنی آمادگی برای تغییر، خودافزایی و جهان‌شمولی است.